Nam giới suy giảm testosterone ảnh hưởng đến cả sức khỏe thể chất và tâm sinh lý. Những dấu hiệu suy giảm testosterone bao gồm suy giảm ham muốn, liệt dương, rụng tóc, mệt mỏi.

1. Triệu chứng dễ nhận thấy ở nam giới suy giảm testosterone

Tình trạng nam giới suy giảm testosterone xuống thấp quá mức có khả năng gây ra những thay đổi dễ nhận thấy, bao gồm:

• Tinh hoàn thường trở nên nhỏ và mềm hơn
• Cơ ngực phát triển lớn hơn (vú to)
• Cơ bắp giảm dần đi (tình trạng này xảy ra chậm trong vài năm)
• Rụng lông, tóc ở một số khu vực trên cơ thể (quá trình này cũng diễn ra khá chậm, thường kéo dài đến vài năm).

2. Những dấu hiệu suy giảm testosterone

2.1. Giảm ham muốn tình dục

Giảm ham muốn tình dục là dấu hiệu suy giảm testosterone đầu tiên ở nam giới. Testosterone có vai trò quan trọng trong việc hình thành và kích thích ham muốn tình dục ở phái mạnh. Tuy nhiên, nam giới suy giảm testosterone sẽ gặp phải tình trạng suy giảm ham muốn tình dục nghiêm trọng, họ mất dần cảm xúc với bạn tình và thậm chí chẳng muốn nghĩ đến “chuyện yêu”. Ngoài ra, do ảnh hưởng từ tuổi tác nên một số đàn ông có thể nhận thấy triệu chứng suy giảm ham muốn khi bước vào độ tuổi trung niên.

2.2. Không thể duy trì sự cương cứng (liệt dương)

Ngoài vai trò kích thích nhu cầu tình dục của nam giới, testosterone còn là nhân tố quan trọng trong việc giúp nam giới đạt được khoái cảm và duy trì trạng thái cương dương. Khi mức testosterone thấp, quý ông có thể gặp không ít khó khăn trong việc đạt đến và duy trì trạng thái cương cứng trước và trong khi quan hệ tình dục, hoặc bị rối loạn cương dương, suy giảm cương dương do sinh lý cơ thể (ví dụ như cương dương trong khi ngủ).

Tuy nhiên, nội tiết tố nam testosterone chỉ là một trong những yếu tố hỗ trợ cho quá trình cương dương diễn ra dễ dàng và chính xác hơn. Trên thực tế, rối loạn cương dương là một dấu hiệu suy giảm testosterone nhưng cũng có thể là báo hiệu của rất nhiều vấn đề sức khỏe khác, bao gồm: Bệnh đái tháo đường, các vấn đề rối loạn về tuyến giáp, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, cholesterol cao, hút thuốc nhiều, lạm dụng rượu bia, các trạng thái ảnh hưởng về tinh thần như trầm cảm, căng thẳng, lo lắng.

Rối loạn cương dương là dấu hiệu suy giảm testosterone

2.3. Lượng tinh dịch thấp, xuất tinh ít

Testosterone là thành phần nội tiết tố không thể thiếu trong quá trình sản sinh ra tinh dịch ở phái mạnh, giúp hỗ trợ cho sự chuyển động và di chuyển của tinh trùng. Nam giới suy giảm testosterone có thể nhận thấy lượng tinh dịch xuất ra sau khi quan hệ thường sẽ có dấu hiệu giảm đi. Nếu người đàn ông không sản xuất đủ lượng tinh trùng thì sẽ không thể khiến nữ giới thụ thai và dẫn đến hiếm muộn.

2.4. Rụng tóc là dấu hiệu suy giảm testosterone

Testosterone có tác dụng duy trì một số chức năng cơ bản của cơ thể, bao gồm cả sự hình thành và phát triển của lông, tóc. Hói đầu đôi khi được xem là một phần tự nhiên của tiến trình lão hóa đối với hầu hết cánh mày râu. Mặt khác, gen di truyền cũng là một nguyên nhân gây ra hói. Tuy nhiên để phân biệt với nguyên nhân do lão hóa và di truyền, nam giới có mức testosterone thấp thường có xu hướng bị rụng bớt lông ở nhiều vùng da khác trên cơ thể ngoài tóc (như trên khuôn mặt, vùng da dưới cánh tay...).

2.5. Suy giảm khối lượng cơ bắp

Để khối cơ bắp có thể hình thành và phát triển, không thể thiếu sự đóng góp của hormone nam testosterone. Nam giới suy giảm testosterone thường nhận thấy khối lượng cơ trong cơ thể giảm đi theo thời gian một cách bất thường. Các nghiên cứu cho thấy testosterone mặc dù có ảnh hưởng đến khối lượng cơ, song dường như không liên quan mật thiết đến việc tăng cường sức mạnh khối cơ hoặc chức năng của các cơ.

2.6. Tăng tích tụ mỡ thừa

Mỡ thừa tích tụ nhiều là một trong những dấu hiệu suy giảm testosterone ở nam giới. Đặc biệt, đôi khi bệnh nhân còn phát triển hội chứng vú to, hay còn gọi là mô vú mở rộng, gây ra bởi sự thiếu hụt testosterone, dẫn đến mất cân bằng nội tiết tố nam và nữ (testosterone và estrogen).

Nam giới suy giảm nội tiết tố nam có biểu hiện tích tụ mỡ thừa, béo phì, béo bụng

2.7. Mệt mỏi là triệu chứng suy giảm testosterone

Nhiều trường hợp nam giới có mức testosterone giảm thấp cho thấy cảm giác mệt mỏi cực độ và tình trạng suy giảm năng lượng trong cơ thể. Mặc dù mệt mỏi nói chung có khả năng bắt nguồn từ nhiều nguyên do khác, tuy nhiên bệnh nhân đang trong tình trạng thiếu hụt hormone testosterone sẽ luôn ở trong trạng thái mệt mỏi thất thường mọi lúc (mặc dù người bệnh đã ngủ đủ giấc). Ngoài ra, testosterone thấp còn khiến cho phái mạnh cảm thấy khó khăn mỗi khi vận động và tập luyện thể lực, nhất là với cường độ cao thì mau chóng kiệt sức.

2.8. Thay đổi tâm trạng thất thường

Không chỉ gây ra các vấn đề về thể chất và sinh lý, dấu hiệu suy giảm testosterone còn thể hiện qua những thay đổi về mặt cảm xúc và tâm lý. Nồng độ testosterone ngoài sự tác động lên các quá trình thể chất trong cơ thể, cũng có những ảnh hưởng nhất định đến sự chuyển biến tâm trạng của cánh mày râu.

Cụ thể, những người đàn ông có mức testosterone thấp thường tăng nguy cơ gặp phải chứng trầm cảm, cáu gắt bất thường hoặc mất tập trung. Mặt khác, những triệu chứng này cũng có khả năng do các vấn đề sức khỏe khác, chẳng hạn như bệnh thiếu máu, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ hoặc do các tình trạng bệnh mãn tính gây ra.

2.9. Thiếu máu

Testosterone có vai trò kích thích tủy xương tạo máu, tăng hồng cầu và bạch cầu. Theo một bài báo nghiên cứu trên Tạp chí Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ, các bác sĩ chỉ ra mối liên hệ khi Testosterone thấp với nguy cơ thiếu máu tăng lên.

Các nhà nghiên cứu sử dụng gel Testosterone cho những người đàn ông bị thiếu máu có Testosterone thấp, họ đã thấy sự cải thiện về công thức máu so với những người đàn ông sử dụng gel giả dược. Một số triệu chứng mà bệnh thiếu máu có thể gây ra bao gồm khó tập trung, chuột rút, khó ngủ, chóng mặt, và nhịp tim nhanh bất thường.

Ngoài ra, lượng Testosterone thấp còn gây các bệnh lý khác như: tim mạch, tiểu đường, béo phì và các bệnh liên quan đến tuyến giáp.

3. Phương pháp điều trị Testosterone thấp

Testosterone thấp có ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của các quý ông, vì vậy nếu gặp tình trạng này, nam giới bị suy giảm Testosterone cần đến cơ sở y tế, bệnh viện uy tín để được thăm khám, và can thiệp kịp thời. Dựa vào tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ có chỉ định điều trị phù hợp. Thông thường, điều trị Testosterone thấp có những phương pháp sau:

3.1. Liệu pháp bổ sung Testosterone

Liệu pháp thay thế Testosterone áp dụng cho những người có các triệu chứng Testosterone thấp làm ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống. Phương pháp này được thực hiện nhiều cách như: tiêm vào bắp tay (10-14 ngày một liệu trình); Sử dụng miếng dán Testosterone (vào các bộ phận cơ thể như: bụng, mông, lưng, cánh tay); Gel lên những vùng da khô sạch hàng ngày ở lưng, cánh tay; Viên cấy dưới cánh tay 2 tháng một lần hoặc có thể sử dụng viên uống Testosterone.

Hầu hết mọi người sẽ nhận thấy giảm các triệu chứng trong vòng 4–6 tuần kể từ khi áp dụng liệu pháp điều trị này. Tuy nhiên, đây là liệu pháp tiềm ẩn nhiều rủi ro như: tăng nguy cơ xảy ra ngưng thở khi ngủ, kích thích các tế bào ung thư tuyến tiền liệt tiềm ẩn trong cơ thể, ngực to, tăng nguy cơ hình thành các huyết khối tĩnh mạch sâu, thuyên tắc phổi, hạn chế việc sản xuất tinh trùng và làm co rút tinh hoàn.

Đặc biệt, liệu pháp Testosterone còn có nguy cơ cao gây ra các bệnh tim mạch. Vì vậy, khi lựa chọn liệu pháp này cần trao đổi kỹ với bác sĩ về những lợi ích và những rủi ro mà bạn phải đối mặt để có quyết định đúng đắn.

3.2. Sử dụng thực phẩm chức năng

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều các sản phẩm hỗ trợ, cải thiện khả năng sinh lý cho nam giới. Tuy nhiên, khi chọn những sản phẩm này cần chú đến nguồn gốc sản phẩm, thành phần, cơ chế tác động, cũng như hiệu quả, độ an toàn, sản phẩm được cấp phép lưu hành của cơ quan chức năng.

Béo phì khiến nam giới thường bị suy giảm chức năng tình dục

3.3. Tăng Testosterone tự nhiên

Bên cạnh tăng cường Testosterone bằng các biện pháp điều trị bằng thuốc, sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên thì tăng Testosterone bằng phương pháp tự nhiên được nhiều người quan tâm. Sau đây là một số cách tăng Testosterone tự nhiên:

• Thường xuyên tập thể dục thể thao: Nên dành 30-60 phút mỗi ngày để rèn luyện thể lực, và cần duy trì 5 lần mỗi tuần.
• Thay đổi lối sống tích cực: Có chế độ làm việc và nghỉ ngơi điều độ, hạn chế và kiểm soát stress, tránh thức khuya, hạn chế rượu bia, thuốc lá…
• Có chế độ ăn uống đủ chất, tăng cường các thực phẩm tốt cho sinh lý nam như: hải sản, thịt bò, trứng, sữa, ngũ cốc, các loại hạt.

3.4. Bài tập tăng cường Testosterone

Thường xuyên luyện tập thể thao ngoài rèn luyện sức khỏe, tăng cường sự dẻo dai, linh hoạt cho cơ xương khớp, kích thích quá trình lưu thông máu, có một thân hình săn chắc còn là phương pháp cải thiện hormone nam hiệu quả. Sau đây là những bài tập tăng cường Testosterone hiệu quả:

• Bơi lội
• Đi bộ nhanh
• Yoga
• Kegel
• Cử tạ
• Squat

4. Phòng ngừa suy giảm Testosterone

Hormone Testosterone cực kỳ quan trọng đối với nam giới, cần có biện pháp phòng ngừa từ sớm bằng những cách sau đây:

Giảm thiểu căng thẳng, kiểm soát stress: Đây được xem là nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm hormone nam. Vì vậy, cần tìm cách loại bỏ, giảm thiểu những căng thẳng bằng cách:

• Sắp xếp công việc hợp lý, không nên ôm đồm quá nhiều việc cùng một lúc.
• Dành thời gian để nghe nhạc, đọc sách, thiền, trò chuyện cùng bạn bè hoặc người thân.
• Tập hít thở sâu giúp giải tỏa những căng thẳng thần kinh.
• Tập thể dục cũng là cách nâng cao sức khỏe, giúp tinh thần được sảng khoái.
• Thư giãn với những thú vui như: chơi chim, cắt tỉa cây cảnh…
• Tránh thức khuya, ngủ đủ giấc 7-8 giờ mỗi ngày

Tập thể dục là cách giúp tinh thần thư giãn, giải tỏa căng thẳng và nâng cao sức khỏe

Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học: Chế độ dinh dưỡng chính là yếu tố tác động trực tiếp đến nội tiết tố trong cơ thể. Nam giới cần ăn uống đủ chất, tăng cường các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là, kẽm, Omega -3, vitamin A, B, C, D, E… là những dưỡng chất quan trọng giúp cơ thể sản xuất Testosterone tự nhiên trong cơ thể.

Các dưỡng chất này có nhiều trong các nguồn hải sản, rau củ, trái cây, các loại hạt: cá hồi, hàu, bông cải xanh, cà rốt, rau bina, cà chua, dưa hấu, bơ, táo… Đồng thời, loại bỏ thói quen uống nhiều bia rượu, ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn đóng hộp, đồ ăn nhanh, thức ăn quá ngọt hoặc mặn… sẽ khiến Testosterone trong cơ thể càng “vơi” đi nhanh hơn.

Chế độ ăn uống khoa học còn giúp nam giới duy trì số cân nặng hợp lý, phòng ngừa bệnh thừa cân, béo phì là yếu tố ảnh hưởng không nhỏ đến nội tiết tố của nam giới.

Bài viết tham khảo: SKĐS, webmd.com, mayoclinic.org