Mất ngủ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Khi bị mất ngủ kéo dài, sức khỏe và cuộc sống của người bệnh sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Do đó, cần sớm xác định nguyên nhân mất ngủ để có hướng điều trị phù hợp.
Theo Tổ chức Giấc ngủ Quốc gia, có từ 10-30% người trong độ tuổi trưởng thành phải “vật lộn” với chứng mất ngủ hay bệnh mất ngủ kinh niên. Người bị mất ngủ thường xuyên uể oải, mệt mỏi, khó tập trung làm việc, suy giảm trí nhớ, dễ gặp tai nạn khi tham gia giao thông… Tuy nhiên, các vấn đề như mất ngủ là bệnh gì, triệu chứng mất ngủ ra sao, phòng ngừa và điều trị như thế nào… vẫn chưa được quan tâm, hiểu đúng.
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong đời sống của mỗi con người, giúp con người được nghỉ ngơi sau những khoảng thời gian làm việc và học tập. Mất ngủ là một rối loạn giấc ngủ phổ biến có thể bao gồm ngủ không sâu giấc, khó đi vào giấc ngủ, thức dậy quá sớm và không thể quay lại giấc ngủ và vẫn có thể cảm thấy mệt mỏi khi thức dậy. Mất ngủ có thể gây tình trạng mệt mỏi khó chịu ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất làm việc và chất lượng cuộc sống.
Trung bình một người bình thường ngủ từ 7- 8 tiếng/ngày trong đó giấc ngủ phải đảm bảo đủ về thời gian, đủ sâu và cảm thấy thỏa mái khỏe khoắn sau khi thức dậy.
Người bị mất ngủ còn cảm thấy mệt mỏi, uể oải sau khi thức dậy, thường xuyên buồn ngủ nhưng lại không thể ngủ được, làm ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống.
Có thể chia tình trạng mất ngủ làm 2 dạng thức chính:
Bệnh mất ngủ có 2 nhóm chính là mất ngủ cấp tính và mạn tính
Có nhiều dạng mất ngủ khác nhau. Trong đó, phổ biến nhất có thể kể đến:
Người bị bệnh mất ngủ ban đêm sẽ có các triệu chứng điển hình như khó đi vào giấc ngủ vào mỗi tối, ngủ chập chờn không sâu giấc. Giấc ngủ đêm cũng không kéo dài 6-8 tiếng như bình thường mà chỉ rơi vào khoảng 3-4 tiếng là đã tỉnh giấc.
Mất ngủ nếu không được điều trị kịp thời sẽ kéo dài và trở thành tình trạng mất ngủ kinh niên, dẫn đến nhiều khó khăn và bất tiện trong cuộc sống. Chứng mất ngủ kéo dài sẽ khó điều trị hơn, đòi hỏi người bệnh phải kiên trì tuân theo phác đồ điều trị từ các bác sĩ chuyên khoa.
Phụ nữ sau sinh hay mất ngủ do nhiều nguyên nhân như: Cảm giác đau ở vết thương (vết mổ hoặc vết khâu tầng sinh môn), mất ngủ do thường xuyên thức khuya chăm con nên bị rối loạn giấc ngủ, tình trạng trầm cảm sau sinh…
Phụ nữ sau sinh thường dễ bị chứng mất ngủ tấn công
Rối loạn giấc ngủ bao gồm tình trạng mất ngủ, ngủ rũ ban ngày và cả việc ngủ quá nhiều nhưng không cảm thấy đủ, rối loạn nhịp thức – ngủ. Nguyên nhân rối loạn giấc ngủ có thể do cử động chi có chu kỳ hay ngủ rũ, hội chứng chân không yên, ngáy và ngưng thở lúc ngủ, mộng du và nghiến răng…
Mất ngủ là bệnh gì hay hiện tượng mất ngủ có thể là dấu hiệu của bệnh gì là vấn đề được nhiều người quan tâm. Theo các chuyên gia, tình trạng mất ngủ có thể là dấu hiệu của một số các bệnh như:
Mất ngủ xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như: (2)
Người già thường dễ bị mất ngủ
Các triệu chứng thường gặp của bệnh mất ngủ thường bao gồm: (3)
Các triệu chứng mất ngủ có thể bao gồm:
Như thế nào được xem là mất ngủ, rối loạn giấc ngủ? Làm sao chẩn đoán một người có bị mất ngủ hay không? Theo đó, có thể dựa trên các biểu hiện như:
Nếu tình trạng mất ngủ diễn ra liên tục, tần suất từ 3 lần/tuần trở lên và kéo dài trong 1 tháng liên tục, hay người bệnh vẫn khó ngủ dù môi trường ngủ thoải mái và đã áp dụng các biện pháp cải thiện chất lượng giấc ngủ… thì nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán nguyên nhân và có phác đồ điều trị phù hợp.
Ngoài ra, nên đi khám bác sĩ trong trường hợp việc chứng mất ngủ làm ảnh hưởng đến các hoạt động vào buổi sáng của bạn.
Người bị bệnh mất ngủ kéo dài nên đến bệnh viện để được thăm khám, điều trị
Có thể thấy, tình trạng mất ngủ xuất hiện ở mọi lứa tuổi và giới tính. Tuy nhiên, một số nhóm đối tượng có thể dễ bị mất ngủ hơn bao gồm: (4)
9. Tác hại của mất ngủ là gì?
Mất ngủ cấp tính hay mất ngủ mãn tính đều gây nên những ảnh hưởng không nhỏ đối với sức khỏe và cuộc sống của người bệnh. Cụ thể, tình trạng rối loạn giấc ngủ có thể dẫn đến:
Có 2 cách chữa mất ngủ chính là chữa mất ngủ không dùng thuốc và chữa mất ngủ có sử dụng các loại thuốc Đông hoặc Tây y, thuốc Nam.
Một số biện pháp chữa mất ngủ không dùng thuốc bạn có thể áp dụng bao gồm:
Nếu áp dụng các biện pháp chữa bệnh mất ngủ không dùng thuốc nhưng vấn đề không được cải thiện, bạn có thể đến các cơ sở y tế để được thăm khám, điều trị. Điện não đồ hay điện cơ là các kỹ thuật có thể giúp phát hiện nguyên nhân gây mất ngủ hay rối loạn giấc ngủ. Khi điều trị, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để hỗ trợ bạn dễ ngủ hơn, ngủ ngon giấc hơn.
Với cách điều trị này, bạn nên lưu ý uống thuốc đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ và không tự ý mua thuốc hay thay đổi liều lượng sử dụng của thuốc để tránh các tác dụng phụ không như mong muốn.
Tình trạng mất ngủ có thể được phòng ngừa hay hạn chế một cách đơn giản thông qua các thói quen tốt như:
Người thường xuyên bị mất ngủ, tỉnh giấc giữa đêm, ngủ chập chờn không sâu giấc có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ thông qua việc thay đổi chế độ ăn uống. Cụ thể:
Vận động nhẹ nhàng có thể giúp bạn cải thiện tình trạng mất ngủ một cách hiệu quả. Nếu khó đi vào giấc ngủ, ngủ không ngon giấc, bạn có thể tranh thủ thời gian để áp dụng một số bài tập yoga được đánh giá là giúp ngủ ngon hơn.
Các bài tập yoga đơn giản, kể cả người mới làm quen với bộ môn này cũng có thể luyện tập bao gồm:
Ngoài các bài tập yoga, thiền hoặc đi bộ, chạy bộ chậm cũng có thể giúp bạn dễ đi vào giấc ngủ hơn, cải thiện các vấn đề liên quan đến giấc ngủ.
Tập yoga giúp ngủ ngon hơn
Khó ngủ, thiếu ngủ cũng là một dạng mất ngủ ở những người bị rối loạn giấc ngủ. Người bị khó ngủ, thiếu ngủ sẽ mất nhiều thời gian hơn để đi vào giấc ngủ, thậm chí nằm và nhắm mắt rất lâu nhưng vẫn không thể ngủ được dẫn đến giấc ngủ ngắn, không đủ để tái tạo năng lượng cho một ngày làm việc hiệu quả.
Theo Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia Hoa Kỳ, tỷ lệ mất ngủ ở người già thường cao hơn so với nhóm đối tượng thanh thiếu niên, người trẻ tuổi. Có đến 50% những người cao tuổi thường xuyên phàn nàn các vấn đề về giấc ngủ. Nhiều người cao tuổi chỉ có thể ngủ 4 tiếng mỗi đêm hoặc thậm chí ít hơn.
Ngoài những nguyên nhân thông thường như môi trường xung quanh quá ồn ào, nhiệt độ phòng không phù hợp, tác dụng phụ của một số loại thuốc… thì mất ngủ ở người già còn do người già thường có nhiều thời gian nhàn rỗi để nghỉ ngơi vào ban ngày. Vì thế, vào ban đêm thì người cao tuổi sẽ khó ngủ hơn.
Song song đó, người lớn tuổi còn có nguy cơ mắc các bệnh như rối loạn lo âu mạn tính, đau nhức xương khớp, khó thở… Các vấn đề này đều ảnh hưởng đến giấc ngủ và khiến người cao tuổi gặp bệnh mất ngủ.
Hơn nữa, tuổi tác càng cao thì mức độ lão hóa của não cũng cao hơn, dẫn đến tình trạng rối loạn chức năng hoạt động tại não, gây nên tình trạng đảo lộn giấc ngủ, ngủ nhiều vào ban ngày và ít ngủ, khó ngủ vào ban đêm.
Đừng xem đồng hồ: Việc nhìn đồng hồ và dự đếm bạn chỉ còn vài giờ để ngủ thêm, sẽ khiến não rơi vào trạng thái lo lắng, tự ép mình phải ngủ nhanh để tranh thủ từng phút. Do đó, nếu bạn thức giấc giữa đêm và nhìn đồng hồ hoặc xem giờ trên điện thoại sẽ càng khiến bạn khó ngủ lại.
Hãy rời khỏi giường: Mặc dù nghe hơi sai nhưng nó lại là cách hiệu quả giúp bạn ngủ lại nhanh hơn. Thay vì cứ trằn trọc mãi trên giường, hãy di chuyển đến góc khác trong phòng, tận hưởng không khí se se lạnh vào ban đêm sẽ giúp bạn thư giãn và buồn ngủ lại nhanh hơn.
Tạo không gian ngủ thoải mái: Phòng ngủ của bạn đang quá sáng, hoặc tiếng ồn từ bên ngoài, hoặc nhiệt độ phòng quá nóng hay quá lạnh... Đây chính là những tác nhân đánh thức bạn và khiến bạn khó ngon giấc trở lại. Hãy ngăn chặn các tác nhân gây ảnh hưởng và tái thiết lập môi trường, không gian ngủ yên ắng và thoải mái nhất có thể.
Uống nước ấm: Một ly nước ấm là cần thiết nếu bạn bị thức giấc giữa đêm và đang trằn trọc mãi. Nước ấm sẽ giúp hô hấp ở cổ họng không bị khô và dễ dàng hơn. Đồng thời nước cũng có ích trong việc làm mát cơ thể.
Không có tư thế nào là tốt nhất trong mọi trường hợp. Tư thế ngủ tốt nhất là tư thế phù hợp nhất. Bạn cảm thấy thoải mái nhất ở tư thế ngủ nào thì đấy là tư thế ngủ tốt nhất dành cho bạn. Do đó, tùy vào thói quen nằm và sở thích cá nhân, mỗi người sẽ có riêng cho mình tư thế ngủ khác nhau.
Không có quy chuẩn nào cho tư thế ngủ ngon nhất
Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp được khuyên nên nằm theo tư thế ngủ đúng. Nhất là những người bị đau lưng, đau vai gáy, hoặc mẹ bầu đang mang thai,...
Có thể thấy, việc chăm sóc và đầu tư vào chất lượng giấc ngủ là một vấn đề vô cùng quan trọng. Vì thế, nếu bạn đang bị mất ngủ kéo dài nhưng không thể khắc phục được, hãy đến các bệnh viện hoặc các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán, điều trị.
Hỗ Trợ Kinh Doanh
Hỗ Trợ Trực Tuyến
BÀI VIẾT NỔI BẬT
Mục Lục
Rối loạn tiền đình và các biến chứng nguy hiểm
Chữa thiểu năng tuần hoàn não bằng đông y có hiệu quả không?
Rối loạn tiền đình: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa
Hiện tượng đau đầu buồn nôn mệt mỏi là bệnh gì
Cách điều trị thiểu năng tuần hoàn não ở người trẻ
Cách chữa bệnh mất ngủ kinh niên
Người bị thiếu máu não ăn gì để bổ sung?
Rối loạn tiền đình ốc tai: Nguyên nhân, triệu chứng & cách trị hiệu quả